صبحانه:
- ماء الجبن:
پودر ماء الجبن 1 تا 2 قاشق مرباخوری به اضافه 1 قاشق غذاخوری خاکشیر در 1 لیوان عرق کاسنی داغ کرده ، حل کنید. محتوای لیوان را 3 قسمت کنید و در همان حالت گرم جرعه جرعه به فاصله 5 دقیقه یکبار بنوشید. در فواصل 5 دقیقه ای کمی قدم بزنید . سپس تا 1 الی 2 ساعت چیزی نخورید.
اگر پس از مدت ذکر شده میل به خوردن صبحانه داشتید، می توانید از یک تا 2 کف دست نان ( از مصرف نان باگت یا نانهای فانتزی حجم دار بپرهیزید. بهترین نان برای شما نان سنگک برشته است.) به همراه کمی عسل دیابتی و یا سیب پخته شده یا رب سیب[1] یا رب به استفاده نمایید.
ناهار و شام :
- سوپ جو : که در تهیه آن از جو ، شلغم، خرفه،شوید، اسفناج یا برگ چغندر ، عدس ، ماهیچه گوسفند یا گوشت جوجه خروس یا مرغ ، کبک یا بوقلمون ، آلو بخارا و یا آلوچه استفاده شود و در انتهای طبخ به آن به آن آبغوره و روغن زیتون اضافه شود.
- سوپ سبزیجات : که سبزیجات آن شامل والک ، تره کوهی ، کنگر، مرزه کوهی، آلوچه، ریواس کوهی ، نعنا ، جعفری و کمی سیر کوهی (هر تعداد از سبزیجات که با توجه به فصل در دسترس بود) باشد و گوشت آن از گوشتهای ذکر شده در سوپ فوق باشد. چاشنی آن را کمی آبغوره ، سرکه ، سماق ، لیموترش ، قره قروت و یا انار تشکیل دهد.
- ماهی کیلکای دارچین زده 15-12 عدد به صورت کباب در فر یا روی زغال تهیه شود. برای تهیه این غذا ابتدا ماهی کباب شده و سپس دارچین به آن اضافه شود. اگر طعم ماهی را به این صورت دوست ندارید، می توانید گوشت ماهی را چرخ کنید و در هر سوپ یا خورشتی که تهیه می کنید 3-2 قاشق غذاخوری از این گوشت چرخ شده بریزید.
- ماهی کیلکا تنوری: ماهی را فیله کنید و یک سیخ چوبی باریک نوک تیز (مثل سیخ کباب حسینی) از یک طرف وارد و از طرف دیگر به نحوی خارج کنید که ماهی پهن بماند. سپس خمیری تهیه شده از مخلوط شیره تمرهندی (تمرهندی که در آب حل شده و هسته هایش جدا شده) ، زردچوبه، کمی زیره ، آب لیمو(به جای آبلیمو می توانید از آب نارنج یا آب انار ترش استفاده کنید) و مقدار کمی نمک را روی ماهی بمالید. سینی فر را کمی چرب کرده و ماهی را داخل فر تنوری کنید.
- آبگوشت میوه : گوشت را با آب ، پیاز و نمک و زردچوبه بگذارید بپزد. پس از یک ساعت لپه و پس از ساعت دوم میوه شامل سیب ، به، گوجه سبز، آلو، آلبالو (بسته به فصل) را اضافه کنید. (البته آلبالو باید 10 دقیقه قبل از برداشتن از روی حرارت اضافه شود.) در موقع سرو روی غذا کمی دارچین بپاشید.
- اشکنه رب انار: یک عدد پیاز کوچک خرد شده را در کمی روغن روی حرارت ملایم تفت بدهید ، سپس نصف قاشق آرد جو را اضافه کرده با قاشق کمی هم بزنید. آنگاه 1 قاشق شنبلیله خشک را با کمی زردچوبه اضافه کنید. 3 پیمانه آب با یک سوم پیمانه رب انار و اندکی نمک را اضافه کرده و حرارت را زیاد کنید تا به جوش بیاید. سپس1 زرده تخم مرغ به مایه اضافه کنید و10 دقیقه روی شعله ملایم بجوشانید.
- آش با چاشنی های مختلف:
مقداری لپه را با نمک و زردچوبه و آب در دیگ جاداری بریزید و روی آتش ملایم بگذارید و نیم ساعت بجوشانید تا لپه نرم شود. سپس سبزی شامل ، جعفری و تره را اضافه کنید و نیم ساعت دیگر بپزید. سپس مقداری برنج را که از قبل مثل کته پخته اید را اضافه کنید و بگذارید آش جا بیفتد. نیم ساعت قبل از برداشتن به عنوان چاشنی مقداری رب انار یا شیره تمرهندی یا شیره زرشک[2] یا آب آلو[3] اضافه کنید. موقع سرو کمی پودر سماق روی آش بپاشید.
- قرمه آلو: گوشت گوسفند خرد کرده را با پیاز کمی تفت دهید. سپس یک پیمانه لپه و 150 گرم آلو و 2 قاشق شنبلیله را اضافه کرده و کمی تفت دهید. نمک ، زردچوبه و آب اضافه کنید و بگذارید غذا جابیفتد.
- قرمه آب غوره: گوشت گوسفند خرد کرده را با پیاز کمی تفت دهید. سپس نیم کیلو سبزی خرد شده شامل اسفناج، برگ چغندر ، تره و کمی شنبلیله به علاوه زردچوبه را اضافه کرده و کمی تفت بدهید. سپس نیم پیمانه لپه، 3 پیمانه آب، کمی نمک اضافه کنید و بگذارید جا بیفتد. سپس 5/1-1 پیمانه آبغوره بی نمک را اضافه کنید و پس از چند دقیقه از روی حرارت بردارید.
- قیمه آلو: گوشت گوسفند خرد کرده را با پیاز کمی تفت دهید. آب اضافه کنید و بگذارید بپزد. وقتی گوشت نیم پز شد، لپه، آلو ، نمک و زردچوبه را اضافه کنید و بگذارید خورشت جا بیفتد.
- خورشت آلو اسفناج:
گوشت گوسفند خرد کرده را با پیاز کمی تفت دهید. آب اضافه کنید و بگذارید بپزد. وقتی گوشت نیم پز شد، اسفناج را که قبلا کمی تفت داده اید به همراه آلو اضافه کنید، زرد چوبه و نمک هم اضافه کرده و بگذارید خورشت جا بیفتد. در انتها کمی آّبغوره به غذا اضافه نمایید.
- خورشت کدو مسما: که از گوشت ، پیاز ، نمک ، زردچوبه، کدو سبز و غوره تازه یا آبغوره یا آبلیمو(به عنوان چاشنی) تهیه می شود.
- قلیه کدو: پیاز را تفت داده و کدو سبز پوست کنده و خرد نموده را در آن ریخته ، نمک و زردچوبه اضافه کنید و بگذارید بپزد، وقتی آبش تمام شد و کدو پخته شد، با نان قابل مصرف است.
- کوفته با چاشنی های مختلف:
با ترکیب گوشت چرخ کرده ، کمی برنج، سبزیجات تره ، جعفری ، کمی شنبلیله و پیاز کوفته هایی به اندازه پرتقال درست کرده و با آب بپزید. در آب آن به عنوان چاشنی از آبغوره ، یا آب سماق[4] استفاده کنید و داخل کوفته آلو یا کمی زرشک بگذارید.
- خوراک ماهیچه و آلوبخارا (یک غذای افغانی) : پیاز را 4 قاچ کنید و با گوشت وآب و کمی نمک روی حرارت بگذارید. در قابلمه را باز بگذارید تا گوشت بپزد و بیشتر آب آن تبخیر شده و کمی بماند. در ظرف دیگری آلوبخارا و زرد چوبه و پیاز رنده شده را کمی تفت دهید. سپس آن را به قابلمه گوشت اضافه کرده و نیم ساعت دیگر بپزید.
- خورشت نخودفرنگی (یک غذای ترکیه ای) : گوشت گوسفند خرد شده را در پیاز کمی تفت دهید و بگذارید با آب 3 ساعت بپزد. در پایان ساعت دوم نخودفرنگی را اضافه کنید و بگذارید آب خورشت کمی بخار شده و خورشت جا بیفتد.
- خورشت کنگر : که در آن از نخود فرنگی ، لوبیا سبز ، عدس ، جو ، نعنا ، ترخون ، بامیه و کنگر استفاده شده باشد.
- خورشت لوبیا رشتی : به این ترتیب که لوبیای رشتی در آب گرم مدتی خیسانده شده و پوست آن گرفته شود. سپس آن را با شوید خشک یا تازه و کمی زردچوبه و نمک و پیاز رنده شده ، روی شعله ملایم طبخ نمایید.
- آش جو به یکی از دو صورت زیر :
الف) لوبیای سفید ، جو و دال عدس را در ظرف مناسب طبخ ریخته و کمی نمک و پیاز و زردچوبه به آن اضافه کنید و روی شعله ملایم قرار دهید تا کاملا پخته و نرم شود. سپس مواد پخته شده را کوبیده و با روغن زیتون و آبغوره میل نمایید.
ب) گوشت گوسفندی را با نخود و جو یا گندم و غوره تازه یا آبغوره و کمی نمک و پیاز و زردچوبه در ظرف مناسب ریخته روی حرارت قرار داده و پس از نرم شدن مانند دستور بالا ، مواد را کوبیده و با چاشنی های ذکر شده مصرف نمایید.
- خورشت سیب درختی : که مواد آن را سیب درختی ، غوره تازه یا آبغوره ، گوشت گوسفند یا کبک یا بوقلمون ، آلوبخارا یا آلوچه به اضافه کمی نمک و پیاز و زردچوبه تشکیل دهند.
- نخوداب : نخود به میزان لازم با آب و کمی نمک و مقداری شوید و یکی از گوشتهای ذکر شده روی شعله ملایم حرارت پخته شود و در هنگام مصرف به عنوان چاشنی از روغن زیتون و آبلیمو استفاده شود.
- خورشت جو : که مواد آن را جو ، مرزنجوش ، گندم بعلاوه گوشت های ذکر شده در غذاهای قبلی تشکیل دهند.
- گوشت چرخ کرده با پیاز و شوید پودر شده و زیره سیاه مخلوط شده ، به صورت کوفته ریز در آمده و در آب با کمی آب لیموترش پخته شود.
- خورشت چاغاله بادام : که از چاغاله بادام ، نعنا ، جعفری و گوشت گوسفند ، مرغ ،خروس یا کبک تهیه شود.
- خورشت ریواس : که مواد تشکیل دهنده آن عبارتند از : ریواس ، نعنا ، جعفری ، گوشت خروس یا مرغ یا ماهیچه گوسفند به اضافه آبلیمو یا آبغوره به عنوان چاشنی.
- غذاها را می توانید با نان یا برنج میل کنید.
- نکته 2: می توانید موقع مصرف روی غذاها سماق پاشیده و میل کنید.
- نکته 3: در صورت گرسنگی و احساس ضعف می توانید از یک قاشق مرباخوری عسل دیابتی به شکل زیر زبانی استفاده کنید.
نوشیدنی:
- ماء الشعیر طبی: جو را 24 ساعت خیسانده سپس در 20-14 برابر آن آب روی حرارت بگذارید. به محض شکفته شدن جو حرارت را خاموش کنید آب روی آن را صاف کنید و نیم گرم بنوشید.
- آب سیب رسیده پوست کنده
میوه های مفید:
سیب رسیده شیرین ، گلابی، انار، تمرهندی، آلو ، زردآلو، شاهتوت، بادام درختی خام پوست کنده
از آب میوه های فوق نیز می توانید به عنوان نوشیدنی استفاده کنید.
- نکته: فاصله مصرف میوه، آبمیوه و سایر نوشیدنی ها با غذا حداقل 5/1-1 ساعت باشد.
[1] ) آب سیب رسیده شیرین پوست کنده را بگیرید و در ظرفی بریزید و روی حرارت غیر مستقیم به روش بن ماری(مثلا روی کتری در حال جوش) قرار دهید، آنقدر بماند تا غلیظ شود و به قوام رب برسد. طرز تهیه رب به هم به همین شکل است.
[2] ) برای تهیه شیره زرشک مقداری زرشک خشک را در 4 برابر آن آب نیم ساعت بجوشانید. سپس صاف کرده مایع حاصل را بجوشانید تا حجم آن به یک سوم برسد.
[3] ) آلو که در آب پخته و صاف کرده اید.
[4] ) یک پیمانه سماق آشی را در 6 پیمانه آب بجوشانید؛ صاف کرده و به جای آب کوفته به کار ببرید.